از کوچه تا کلینیک؛ حشیش

خانواده‌ی کانابینوییدها از گروه موادی هستند که علاوه بر محرک بودن، سبب بروز هذیان‌ها و اختلال‌های خاصی می‌شوند که برخی از حالت‌های ایجاد شده با هیچ ماده‌ی محرک دیگری ایجاد نمی‌شوند. کانابیس (cannabis) گیاه بومی آمریکای شمالی است. از گیاه شاهدانه در آغاز برای ساختن طناب و الیاف پارچه استفاده می‌شد. بعدها به اثر نشئه‌آور آن پی برده شد و برای این هدف هم مورد استفاده قرار گرفت. گاهی از آن در عیدها و مراسم مذهبی به منظور تلقین و ایجاد فضایی خاص استفاده شده است. در زمان ارسطو و جالینوس هم در پزشکی از شاهدانه استفاده می‌شده است. برای نمونه، در سفرنامه‌ی مارکو پولو، گزارش موثقی در مورد استفاده‌ی اسماعیلیان و یاران حسن صباح از حشیش جهت ایجاد القائات مذهبی و ترورهای آن زمان (قرن یازدهم میلادی / پنجم قمری) وجود دارد. زمان گل‌دهی و ماندن گل‌های این گیاه با توجه به نژاد آن از 50 تا 80 روز متغیر است. در کشور ما زیرگروه‌های مختلفی از این گیاه به نام‌های بَنگ، حشیش، گراس، ماری‌جوانا و چَرس وجود دارد که هر کدام بنا به شیوه‌ی تولید آن از قسمت‌های مختلف گیاه کانابیس نام‌گذاری شده و اثرات کم و بیش متفاوتی را ایجاد می‌کنند.